Jump to content

ޤައުމީ ކޯޑް ޓޮޕް ލެވެލް ޑޮމެއިން

ވިކިޕީޑިއާ އިންވިކިޕީޑިއާ
(މިސްރާބުކުރެވުނީ Country code top-level domain އިން)

ކަންޓްރީ ކޯޑް ޓޮޕް ލެވެލް ޑޮމެއިން (ccTLD) އަކީ އާންމުކޮށް ބޭނުންކުރާ ނުވަތަ ޚާއްސަކޮށްފައިވާ އިންޓަނެޓް ޓޮޕް ލެވެލް ޑޮމެއިން އަކަށް ގައުމަކަށް، ސޮވަރިން ސްޓޭޓަކަށް ނުވަތަ ގައުމީ ކޯޑަކުން ދެނެގަނެވޭ ޑިޕެންޑެންޓް ޓެރިޓަރީއަކަށެވެ. ހުރިހާ އޭއެސްސީއައި ސީސީޓީއެލްޑީ އައިޑެންޓިފައިޓަރަކީ ދެ އަކުރުގެ ދިގުމިނެއް ކަމަށާއި، ދެ އަކުރުގެ ހުރިހާ މަތީ ފެންވަރުގެ ޑޮމެއިންތަކަކީ ސީސީޓީއެލްޑީ ތަކެއް ކަމަށެވެ.

2018 ވަނަ އަހަރު އިންޓަނެޓް އެސައިންޑް ނަމްބަރސް އޮތޯރިޓީ (އައިއޭއެންއޭ) އިން ވަނީ އެންޑް-ޔޫޒަރ އެޕްލިކޭޝަނެއްގައި ދައްކާއިރު ބަހުގެ ނެޓިވް އަކުރުތަކުން އެކުލެވޭ އިންޓަނޭޝަނަލައިޒްޑް ކަންޓްރީ ކޯޑް ޓޮޕް ލެވެލް ޑޮމެއިންތައް ތަންފީޒު ކުރަން ފަށާފައެވެ. ސީސީޓީއެލްޑީތައް އުފެއްދުމާއި ޑެލިގޭޝަން ކުރުން ބަޔާންކޮށްފައިވަނީ އައިއެސްއޯ 3166-1 އަލްފާ-2 ޤައުމީ ކޯޑްތަކާ ދިމާވާ ގޮތަށް އާރްއެފްސީ 1591 ގައެވެ. ޖީޓީއެލްޑީތަކުން ބައިނަލްއަގްވާމީ ގަވާއިދުތަކަށް ތަބާވާން ޖެހޭއިރު، ސީސީޓީއެލްޑީތަކަކީ ކޮންމެ ގައުމެއްގެ ޑޮމެއިން ނަން ރެގިއުލޭޝަން ކޯޕަރޭޝަނުން ކަނޑައަޅާ ޝަރުތުތަކެއް ކަނޑައަޅާފައިވާ ޝަރުތުތަކެކެވެ. 2022 ވަނަ އަހަރުގެ ނިޔަލަށް 150 މިލިއަނަށްވުރެ ގިނަ ޑޮމެއިން ނަން ރަޖިސްޓްރީވެފައިވާއިރު، ސީސީޓީއެލްޑީތަކަކީ ޖުމްލަ ޑޮމެއިން ނަން އިންޑަސްޓްރީގެ ގާތްގަނޑަކަށް %40 އެވެ.[1]

ކަންޓްރީ ކޯޑް އެކްސްޓެންޝަން އެޕްލިކޭޝަންތައް ފެށީ 1985 ވަނަ އަހަރު ކަމަށްވާއިރު، އެ އަހަރު ރަޖިސްޓްރީ ކުރެވުނު ކަންޓްރީ ކޯޑް އެކްސްޓެންޝަންތަކުގެ ތެރޭގައި .us (އެމެރިކާ)، .uk (ޔުނައިޓެޑް ކިންގްޑަމް) އަދި .il (އިސްރާއީލް) ހިމެނެއެވެ. 1986 ވަނަ އަހަރު ރަޖިސްޓްރީ ކުރެވުނު ޤައުމުތަކުގެ ކޯޑް އެކްސްޓެންޝަންތަކުގެ ތެރޭގައި .au (އޮސްޓްރޭލިއާ)، .de (ޖަރުމަނުވިލާތް)، .fi (ފިންލޭންޑް)، .fr (ފްރާންސް)، .is (އައިސްލޭންޑް)، .jp (ޖަޕާން)، .kr (ދެކުނު ކޮރެއާ) ހިމެނެއެވެ. , .nl (ނެދަލެންޑްސް) އަދި .se (ސްވިޑެން) އެވެ. 1987 ވަނަ އަހަރު ރަޖިސްޓްރީ ކުރެވިފައިވާ ޤައުމީ ކޯޑް އެކްސްޓެންޝަންތަކުގެ ތެރޭގައި .nz (ނިއުޒީލެންޑް)، .ch (ސްވިޒަލޭންޑް) އަދި .ca (ކެނެޑާ) ހިމެނެއެވެ.[2] 1988 ވަނަ އަހަރު ރަޖިސްޓްރީ ކުރެވިފައިވާ ޤައުމީ ކޯޑް އެކްސްޓެންޝަންތަކުގެ ތެރޭގައި .ie (އަޔަރލޭންޑް) .it (އިޓަލީ)، .es (ސްޕެއިން) އަދި .pt ​​(ޕޯޗުގަލް) ހިމެނެއެވެ. 1989 ވަނަ އަހަރު ރަޖިސްޓްރީ ކުރެވިފައިވާ ޤައުމީ ކޯޑް އެކްސްޓެންޝަންތަކުގެ ތެރޭގައި .in (އިންޑިއާ) އާއި .yu (ޔޫގޮސްލާވިއާ) ހިމެނެއެވެ. 1990 ގެ އަހަރުތަކުގައި އެންމެ ފުރަތަމަ ރަޖިސްޓްރީ ކުރެވުނީ .cn (ޕީޕަލްސް ރިޕަބްލިކް އޮފް ޗައިނާ) އާއި .ru (ރަޝިޔާ ފެޑެރޭޝަން) އެވެ.

ޑެލިގޭޓް ކޮށްފައިވާ ސީސީޓީއެލްޑީ އަކީ 308 އެވެ. .cn، .tk، .de، .uk، .nl އަދި .ru ccTLD ތަކުގައި އެންމެ ގިނައިން ޑޮމެއިން ހިމެނެއެވެ. ގަދަ ދިހަ ސީސީޓީއެލްޑީ އަކީ ރަޖިސްޓްރީކޮށްފައިވާ ސީސީޓީއެލްޑީ ޑޮމެއިންތަކުގެ ފަސްބައިކުޅަ އެއްބައި އަށް ވުރެ ގިނަ ސީސީޓީއެލްޑީ އެވެ. 2022 ވަނަ އަހަރުގެ މާޗް މަސް ނިމުނުއިރު ގާތްގަނޑަކަށް 153 މިލިއަން ސީސީޓީއެލްޑީ ޑޮމެއިން ރަޖިސްޓްރީކޮށްފައިވެ އެވެ.

ރިފަރެންސްތައް[އުނިއިތުރު ގެންނަވާ]

  1. "Verisign Domain Name Industry Brief Q1 2021" (PDF). verisign.com (in English). Archived (PDF) from the original on 2021-06-06. Retrieved 2021-06-06.